شتابدهی | Accelerate

شتابدهی | Accelerate

1398/1/28

نوع: معرفی کتاب

نویسنده: مینا رزقیان

این روزها زیاد می‌شنویم که در عصر تغییرات پرشتاب و پیش‌بینی نشده سازمان‌های کنونی قادر به پاسخگویی به نیازهای فردا نیستند. به عبارت دیگر، مزیت‌ها و قابلیت‌های امروز سازمان‌ها برای رویارویی با چالش‌های آینده کارایی ندارد و تغییر برای همۀ آنها، چه بزرگ و چه کوچک، لازم است، بنابراین، سازمان‌ها باید برای پاسخ به چالش‌های ایجادشده از سوی رقبا و محیط تغییر کنند و به سلاح نوآوری مجهز شوند.

وقتی صحبت از تغییر می‌شود، شرکت‌ها میان انجام درست کارهای فعلی و حفظ سطح عملکرد حال حاضر خود از یک سو و ایجاد تغییر و مدیریت آن از سوی دیگر سردرگم می‌مانند؛ اگر دست از کارهای معمول سازمان بردارند و بر انجام عملکرد صحیحشان تمرکز نکنند ممکن است از آنچه هستند ضعیف‌تر شوند و اگر به تغییرات پیرامونشان بی توجه بمانند و برای همگام شدن با آن کاری نکنند از رقبا عقب می‌افتند و باز هم در گذر زمان کارایی خود را از دست می‌دهند. همین سردرگمی باعث می‌شود بیشتر مدیران با وجود درک لزوم ایجاد و مدیریت تغییر از مواجهه و اجرای فرایندهای مرتبط با آن باز بمانند.

جان پی کاتر، استاد برجستۀ دانشگاه هاروارد و یکی از افراد شاخص در زمینۀ مدیریت و رهبری، طی سال‌ها تجربۀ همکاری با سازمان‌ها متوجه سردرگمی و مسئلۀ شرکت‌ها در زمان پیاده سازی فرایند تغییر شده است. او کتاب‌های زیادی در این حوزه نوشته و در آنها با زبانی ساده به پیچیدگی های تغییر پرداخته است. کاتر در کتاب شتاب‌دهی، ابتدا به توصیف موقعیت سازمان‌ها می‌پردازد و سپس با استفاده از اصول هشت‌گانه خود راهکاری ساده و عملیاتی ارائه می‌دهد.

مسئله‌ای که کاتر در کتاب خود به آن پاسخ داده در میان سازمان‌های ایرانی نیز شایع است. سازمان‌هایی که به مرور زمان بزرگ شده‌اند و طی این فرآیند، نوآوری و چابکی خود را از دست داده‌اند و باید به فرصت‌ها و تهدیدهایی که در اثر تغییر فضای کسب و کار و ظهور کسب وکارهای مبتنی بر وب و شبکه‌های اجتماعی ایجاد شده است، پاسخ دهند. 

ممکن است در نگاه اول، این طور تصور شود که مخاطب کتاب فقط شرکت‌های بزرگ چندملیتی با صدها هزار نیروی انسانی هستند اما دقت در ایده‌های کتاب، اثر و منفعت آن برای کسب‌وکارهای متوسط و حتی کوچک را نیز نمایان می‌کند.

مخاطب فارسی زبان اما باید با کمی دقت بیشتر کتاب را مطالعه کند. در سال‌های گذشته، فضای کسب‌وکار کشور دستخوش تغییر و تحول بسیار بوده است و هنوز بسیاری از شرکت‌ها در حال تقویت زیرساخت‌های خود هستند و ممکن است محتوای کتاب، جلوتر از فضای متوسط کسب‌وکار ایران به نظر آید. شاید این طور باشد؛ اما سرعت تغییرات و اثر آنها که سنگ بنا و پیش فرض تمام استدلال‌های کتاب است، کاملاً با شرایط کنونی کشور مطابقت دارد. در چند سال اخیر شاهد بهبود روابط تجاری با سایر کشورها بوده‌ایم و این امر، فرصت‌ها و تهدیدهای بسیاری را برای شرکت‌های ایرانی به همراه داشته است. تغییرات در ساختارهای سیاسی کشورهای همسایه نیز بر فراوانی این فرصت‌ها و تهدیدها افزوده است. روند پیوستن به سازمان‌های تجاری/اقتصادی منطقه‌ای و جهانی نیز به همین صورت عمل خواهد کرد. بنابراین، به رغم ضعف‌های ساختاری محتمل در برخی شرکت‌ها، هنوز هم محتوای کتاب برای بسیاری از شرکت‌های ایرانی، مناسب و مرتبط است.

نکته دیگری که باید مدنظر مخاطب فارسی زبان باشد، ظرافت‌های فرهنگی ضمنی برای جا انداختن چنین ساختاری در بدنۀ شرکت‌ها است. طبیعتاً کتاب در یک بستر فرهنگی خاص و متفاوت از ایران نوشته شده است و برای استفاده بهینه از ایده‌های آن، باید به ترجمۀ این بستر فرهنگی نیز توجه داشت. البته همان‌طور که در متن کتاب نیز آمده است، اصولاً جوان‌ترها نسبت به این گونه تغییرات آغوش بازتری دارند و راحت‌تر با موضوعات جدید این چنینی کنار خواهند آمد اما به هر حال، باز کردن برخی بحث ها و آماده کردن سازمان برای پذیرایی از موضوعی جدید، تلاشی دوچندان از رهبری سازمان می‌طلبد.